1. Πόσο σημαντικός είναι πράγματι ο ρόλος της διατροφής στην πρόληψη και αντιμετώπιση των παθήσεων του πεπτικού;

Η διαιτητική αγωγή στις παθήσεις του πεπτικού συστήματος χαρακτηρίζεται από άμεσα και εμφανέστατα αποτελέσματα. Η χρησιμοποίηση της κατάλληλης και παράλληλα η αποφυγή της ακατάλληλης τροφής συνεπάγεται ταχεία υποχώρηση των ενοχλήσεων που πηγάζουν από τις γαστρεντερικές παθήσεις.

Να σημειωθεί εδώ πως το κεντρικό νευρικό σύστημα επηρεάζει το πεπτικό μέσω των 2 κλάδων του, του συμπαθητικού που δρα ανασταλτικά της κινητικότητας και της έκκρισης και του παρασυμπαθητικού που ουσιαστικά επιταχύνει την κινητικότητα και τις εκκρίσεις του πεπτικού σωλήνα.

Όταν η ισορροπία μεταξύ των 2 αυτών κλάδων του νευρικού συστήματος διαταράσσεται τότε έχουμε είτε δυσκοιλιότητα και δυσπεψία (όταν επικρατεί το συμπαθητικό) είτε διάρροια (όταν επικρατεί το παρασυμπαθητικό). Οι 2 κλάδοι του νευρικού συστήματος (συμπαθητικό – παρασυμπαθητικό) συνδέονται με την ψυχική σφαίρα του ανθρώπου και έτσι γνωρίζουμε σήμερα, πως πέρα από την διατροφή, η καλή ψυχολογική κατάσταση είναι μείζονος σημασίας για την υγεία του πεπτικού συστήματος.

2. Ποιες διατροφικές οδηγίες πρέπει να δοθούν στην περίπτωση ελκώδους κολίτιδας και νόσου του Crohn;

Η φλεγμονώδης αυτή πάθηση, μπορεί να προσβάλλει οποιαδήποτε τμήμα του πεπτικού σωλήνα, συνήθως όμως εντοπίζεται στο τελικό ειλεό.
Λόγω μειωμένης απορρόφησης θρεπτικών στοιχείων (ένεκα φλεγμονής συνήθως του λεπτού εντέρου), αλλά και λόγω διαρροιών, συστήνεται η χορήγηση συμπληρωμάτων βιταμινών (κυρίως Β12), ιχνοστοιχείων και ασβεστίου (41% ασθενών με Crohn εμφανίζουν οστεοπόρωση).

• Σε περιπτώσεις στεατόρροιας συστήνεται η πρόσληψη λιπαρών οξέων μέσης αλύσου (MCT).
• H χρησιμοποίηση τροφών πλούσιων σε ινώδη αλλά και γαλακτοκομικών, εξαρτάται από την εξατομικευμένη ανεκτικότητα του πάσχοντος.
• Στην έξαρση της πάθησης συστήνεται περιφερική παρεντερική σίτιση (Η θεραπευτική αξία της παρεντερικής, συγκρίνεται με την αξία των κορτικοειδών αφού όχι μόνο ηρεμεί το πάσχον έντερο αλλά επουλώνονται και συρίγγια που αποτελούν συχνή επιπλοκή της Crohn)
• Η ελκώδης κολίτιδα προσβάλλει αποκλειστικά το παχύ έντερο και η διαιτητική αγωγή που πρέπει να ακολουθείται είναι σχεδόν παρεμφερής της νόσου Crohn.

3. Τι πρέπει να προσέχει ο πάσχων από έλκος στομάχου;

Οι γενικές διαιτητικές συστάσεις προς τους ελκοπαθείς είναι αποφυγή τηγανητών παρασκευασμάτων και μαγειρικών παρασκευών πλούσιων σε λίπος (π.χ. σάλτσες, μπεσαμέλ, κρέμες, γλυκά), αποφυγή κατανάλωσης παντός είδους μπαχαρικών και φυσικά τακτικότητα στο καταμερισμό των γευμάτων (όχι δηλαδή να τρώμε 1 ή 2 γεύματα την ημέρα , αλλά τουλάχιστο τέσσερα – ισορροπημένα σε ποσότητα). Σημαντική είναι και η σχολαστική μάσηση και όχι η κατάποση της τροφής.

Ο αποκλεισμός της κατανάλωσης αλκοόλ και καφέ επιβάλλεται (σημειώστε ότι ο καφές με γάλα είναι λιγότερο ερεθιστικός), ενώ σύμφωνα με μελέτες που διεξήγαγαν πρόσφατα ερευνητές στο νοσοκομείο του Νότιγχαμ της Μεγάλης Βρετανίας, ακόμα και μια μικρή ποσότητα μαστίχας Χίου (1 γραμμάριο την ημέρα) επί δύο εβδομάδες, είναι ικανή να θεραπεύσει το πεπτικό έλκος σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η επιστημονική εξήγηση είναι ότι η μαστίχα μπορεί να καταστείλει τη δράση του κύριου υπεύθυνου για το έλκος, που δεν είναι άλλο από το γνωστό ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού.

4. Ποιες συμβουλές μπορούμε να δώσουμε για καλή πέψη και υγιές πεπτικό σύστημα;

Κατά την διάρκεια ενός γεύματος μεγάλη ποσότητα αίματος συσσωρεύεται στο πεπτικό σύστημα προκειμένου αυτό να επιτελέσει σωστά το έργο της πέψης και της αφομοίωσης των θρεπτικών συστατικών της τροφής. Το πλέον λοιπόν ιδανικό μετά από κάθε γεύμα, ιδιαίτερα δε όταν αυτό είναι λουκούλλειο, είναι να αναπαυτούμε , όχι όμως να κοιμηθούμε. Έτσι επιτρέπουμε στον οργανισμό μας τη σωστή διεργασία της πέψης, χωρίς να απομακρύνουμε το αίμα από το πεπτικό, πράγμα που θα γίνονταν αν μετά από το φαγητό περπατούσαμε ή γενικότερα βάζαμε το σώμα μας στην διαδικασία κάποιας σωματικής δραστηριότητας.

Επιπρόσθετα η τακτικότητα των γευμάτων και ο έλεγχος του άγχους είναι σημαντικά για καλή υγεία του πεπτικού.

Με την επιμέλεια του Δ.Σ. του ΕΙΔ