Γιάννης Χρύσου
Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Δ/ντης Διαιτολογικού Τμήματος Ευρωκλινικής Παίδων
Γενικός Γραμματέας Ελληνικού Ινστιτούτου Διατροφής
Τα θαλασσινά εκτός από τη μοναδική τους γεύση έχουν και υψηλή θρεπτική αξία, γεγονός που τα καθιστά πολύτιμα σε περιόδους αποχής από το κρέας. Είναι πλούσια σε υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνη. Μία μερίδα (120 γρ καταναλισκόμενου προϊόντος), καλύπτει το 50% των ημερήσιων αναγκών σε πρωτεΐνη, αποδίδοντας μόνο 112 θερμίδες και λιγότερο από 1 γρ λίπους. Αξιοσημείωτο είναι το ότι περιέχουν πρωτεΐνη η οποία είναι περισσότερο εύπεπτη από την αντίστοιχη ποσότητα που προέρχεται από κρέας ή κοτόπουλο. Ιδανικό λοιπόν και για ανθρώπους με προβλήματα στην μάσηση ή την πέψη.
Πολλοί δεν καταναλώνουν θαλασσινά λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε χοληστερόλη. Πράγματι σε ποσότητα μερίδας περιέχουν κατά μέσο περίπου 200 mg χοληστερόλης, όμως η διαιτητική χοληστερόλη επηρεάζει ασθενέστερα τη χοληστερόλη του οργανισμού μας, σε σύγκριση με το κορεσμένο λίπος. Επίσης, είναι όμως πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα, τα οποία εξυπηρετούν την μείωση των επιπέδων χοληστερόλης, λιπιδίων και τριγλυκεριδίων στο αίμα. Επιπλέον έχει βρεθεί σε επαναληπτικές μελέτες ότι μειώνουν και την πηκτικότητα του αίματος, περιορίζοντας έτσι τον κίνδυνο για φραγή αρτηριών.
Ακόμα το σύνολο των θαλασσινών περιέχουν υψηλές ποσότητες βιταμίνης D, ασβεστίου, σιδήρου και βιταμίνης Β12, γεγονός καθοριστικό όταν χρησιμοποιούνται στην περίοδο της νηστείας όπου η κατανάλωση γαλακτοκομικών και κρέατος περιορίζεται. Τα γαλακτοκομικά αποτελούν τον βασικό παροχέα βιταμίνης D και ασβεστίου για τον ανθρώπινο οργανισμό. Η βιταμίνη αυτή είναι απαραίτητη για την απορρόφηση και βέλτιστη χρήση του ασβεστίου. Αντίστοιχα κυρίως το κρέας και κάποια ακόμα ζωικά προϊόντα περιέχουν Β12 και σίδηρο. Η βιταμίνη αυτή είναι απαραίτητη για την σωστή χρήση του σιδήρου. Σε έλλειψη της αυξάνεται ο κίνδυνος ανάπτυξης μεγαλοβλαστικής αναιμίας.
ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΘΑΛΑΣΣΙΝΩΝ
Τοποθετήστε τα στο πιο κρύο σημείο του ψυγείου. Ίσως μάλιστα είναι καλό να τα τοποθετήσετε σε ένα μπωλ με λίγο πάγο, ώστε να βρίσκονται 2-3 βαθμούς χαμηλότερα από το υπόλοιπο ψυγείο.
Μην πνίγετε τα ζωντανά θαλασσινά (αστακός, μύδια) σε πλαστικές σακούλες. Πριν τα χρησιμοποιήσετε ελέγξτε εάν είναι ακόμα ζωντανά πιέζοντας το κέλυφος. Εάν δεν κλείνει, πετάξτε τα.
Συχνά τα θαλασσινά μαρινάρονται. Να τα μαρινάρετε πάντα εντός ψυγείου. Κατόπιν πετάξτε την μαρινάδα – περιέχει χυμούς από ωμό ψάρι.
Κρατήστε τα ωμά θαλασσινά σε απόσταση από τα μαγειρεμένα. Ο κίνδυνος για μολύνσεις είναι μεγάλος. Αφού πιάσετε ωμά θαλασσινά πλύνετε τα χέρια σας με ζεστό νερό και σαπούνι.
Ξεπαγώστε τα θαλασσινά στο ψυγείο ή σε τρεχούμενο κρύο νερό ή στον φούρνο μικροκυμμάτων. Μην τα ξεπαγώνετε σε θερμοκρασία δωματίου.
Τοποθετήστε και τα μαγειρεμένα θαλασσινά στο ψυγείο εάν δεν καταναλωθούν άμεσα.
Πριν το μαγείρεμα ξεπλύνετε τα θαλασσινά, ώστε να απομακρυνθούν τα βακτήρια που βρίσκονται στην επιφάνεια.
Τα περισσότερα φρέσκα θαλασσινά διατηρούνται στο ψυγείο για 1-2 ημέρες χωρίς να αλλοιωθούν τα οργανοληπτικά τους χαρακτηριστικά και η θρεπτική τους σύσταση