Γιάννης Χρύσου
Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Δ/ντης Διαιτολογικού Τμήματος Ευρωκλινικής Παίδων

Γενικός Γραμματέας Ελληνικού Ινστιτούτου Διατροφής

Το καρπούζι σίγουρα αποτελεί τον βασιλιά των καλοκαιρινών φρούτων. Συχνά επιλέγεται ως σαν σνακ σκέτο ή συνοδεία τυριού ή ακόμα και σαν κυρίως πιάτο. Πέρα όμως τον θαυμάσιων οργανοληπτικών χαρακτηριστικών του, μπορεί να υπάρχει στην συνείδηση μας ως το τρόφιμο που εμπεριέχει και μία σειρά από θρεπτικά συστατικά που φθάνουν στον οργανισμό μας ακριβώς την στιγμή που τα χρειάζεται – τις ζεστές ημέρες του καλοκαιριού.

Έτσι λοιπόν το καρπούζι αποτελεί μία θαυμάσια πηγή βιταμίνης C, βιταμίνης Α,         β-καροτένιου και λυκοπενίου. Όλα αυτά τα μικροθρεπτικά συστατικά έχουν ένα κοινό γνώρισμα : παρουσιάζουν έντονη αντιοξειδωτική ικανότητα. Δηλαδή έχουν την ικανότητα να αντιμάχονται στον ανθρώπινο οργανισμό τις ελεύθερες ρίζες, οι οποίες όταν συσσωρεύονται επιταχύνουν τον ρυθμό οξείδωσης της χοληστερόλης προκαλώντας αθηροσκλήρωση,  εντείνουν τα συμπτώματα του άσθματος, της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, επιταχύνουν την διαδικασία της γήρανσης, μειώνουν την αμυντική ικανότητα της επιδερμίδας κ.α. Οι ελεύθερες ρίζες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και της έκθεσης στον ήλιο υπερπαράγονται συγκριτικά με τις υπόλοιπες εποχές του έτους. Ευτυχώς όμως στοιχεία όπως αυτά που περιέχονται στο καρπούζι αλλά και σε άλλα καλοκαιρινά «φρούτα», όπως η τομάτα, καταφέρνουν να απενεργοποιούν αυτές τις επιβλαβείς ουσίες προλαμβάνοντας ουσιαστικά την καταστροφή.

Επιπλέον, συγκεκριμένα η αυξημένη πρόσληψη λυκοπενίου έχει συσχετισθεί με την πρόληψη έναντι διαφόρων μορφών καρκίνου, όπως του προστάτη, του στήθους, του ενδομητρίου, των πνευμόνων και του παχέως εντέρου. Σε μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Νοέμβριο του 2003 στο American Journal Of Clinical Nutrition, αναφέρεται ότι ασθενείς με πολύποδα )το οποίο συχνά αποτελεί μία πρόδρομη μορφή νεοπλασιών), παρουσίαζαν 35% χαμηλότερα επίπεδα λυκοπενίου στο αίμα από τα συνήθη. Στα συμπεράσματα της μελέτης αναφέρεται ότι τα χαμηλά επίπεδα λυκοπενίου αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου κατά 230%.

Μετά τις παραπάνω τεκμηριωμένες αναφορές, δεν χρειάζεται να αποφασίσουμε εάν θα καταναλώσουμε καρπούζι, αλλά μόνο πιο καρπούζι θα επιλέξουμε από τον πάγκο της λαϊκής αγοράς ή του μανάβη. Έτσι να διαλέγετε πάντα :

Το καρπούζι εκείνο που είναι βαρύ συγκριτκά με το μέγεθος του

Το καρπούζι που στην μία πλευρά του υπάρχει ένα σημείο με διαφορετικό χρωματισμό από το υπόλοιπο. Το γεγονός υποδηλώνει ότι το σημείο ήταν εκείνο που ακουμπούσε στο έδαφος κατά την ωρίμανση. Εάν δεν υπάρχει το σημάδι αυτό σημαίνει πιθανότατα ότι κόπηκε πριν ωριμάσει πάνω στο φυτό, με άμεση επίδραση στην υφή, την γεύση και το άρωμα του.

Τέλος θα πρέπει να το αποθηκεύετε στο ψυγείο για να διατηρεί την φρεσκάδα του και εάν δεν χωράει να το κόβετε στα λιγότερα κατά το δυνατό κομμάτια. Καλό θα είναι να το καλύπτετε με πλαστική μεμβράνη, ώστε να μην απορροφά άλλες μυρωδιές από τα τρόφιμα του ψυγείου.